CHĂN NUÔI AN TOÀN SINH HỌC

Anh Bảo chia sẻ: Trải qua nhiều năm nuôi heo và làm nghề buôn bán heo thịt nhưng cuộc sống cũng chỉ tạm đủ. Tôi nhận thấy nuôi heo theo cách truyền thống, nhỏ lẻ với vài chục heo thịt, chạy theo giá thị trường thì lời không đáng là bao. Mặt khác, chất cấm, dư lượng kháng sinh trong thực phẩm…, nhất là giai đoạn từ năm 2015 trở đi tình hình mất vệ sinh an toàn thực phẩm đến mức báo động. Từ nhận thức sâu sắc về hệ lụy của thực phẩm bẩn, tôi đi đến một quyết định lớn trong cuộc đời đó là bỏ nghề buôn bán heo, tập trung mở rộng chăn nuôi nâng quy mô lên 50 con nái, 1.000 con heo thịt/năm.

Từ số vốn tích lũy cộng thêm vay mượn, anh Bảo đầu tư đồng bộ, đạt chuẩn yêu cầu kỹ thuật từ chuồng trại (chuồng sàn cho heo đẻ, chuồng úm heo con, chuồng lồng cho heo hậu bị, chuồng heo thịt thương phẩm), con giống chuẩn của CP, hệ thống cho ăn, uống tự động, tủ thuốc thú y và bảo quản vắc-xin, hệ thống biogas xử lý chất thải, hệ thống cung cấp nước, kho chứa thức ăn, nhà ở cho công nhân…

Sau khi xây dựng và chăn nuôi ổn định, có lãi thì năm 2016-2017 giá heo bắt đầu giảm sâu. Mặc dù bị thua lỗ nhưng anh nghĩ mới đầu tư, mở rộng nếu dừng lại thì nợ không biết bao giờ trả được. Không còn đường lui, anh tìm mọi cách để cầm cự cố giữ tổng đàn nái. Một mặt anh đầu tư máy móc, mua nguyên liệu về xay, tự trộn thức ăn theo công thức, vừa hạ giá thành, lại đảm bảo chất lượng (cám trộn chỉ dành cho heo sau cai sữa đến khi xuất chuồng); mặt khác, anh tham gia Hợp tác xã Chăn nuôi heo An Phát (phường Hưng Chiến) để được trao đổi, chia sẻ về kỹ thuật, hưởng lợi về giá cả đầu vào (do hợp tác xã ký hợp đồng mua cám, thuốc thú y, vắc-xin tập trung).

Trại nuôi heo an toàn sinh học của gia đình anh Phùng Văn Bảo,
tổ 5 khu phố Phú An, phường An Lộc (Bình Long)
vẫn đem về hàng trăm triệu mỗi tháng giữa bão dịch tả châu phi

Cùng năm 2017, được sự tư vấn, hỗ trợ của Trạm Khuyến nông thị xã Bình Long, anh bổ sung men sinh học, vitamin, chế phẩm probiotic vào thức ăn cho heo trong suốt thời kỳ sinh trưởng. Mỗi con tiêu tốn thêm khoảng 150.000 đồng. Đồng thời, anh mượn địa điểm của em trai xây dựng cửa hàng “Cung ứng thịt heo an toàn sinh học từ trang trại đến người tiêu dùng” để tiêu thụ chính heo thịt mình nuôi ra (không qua thương lái) và minh chứng cho kết quả bổ sung men sinh học, probiotic. Việc làm này của anh được mọi người cho là “điên rồ, thừa tiền” trong lúc giá heo giảm sâu, nhiều người đã “treo” chuồng. Nhưng anh không để tâm và vẫn quyết định không thay đổi cách làm. Sau 4 tháng sử dụng chế phẩm, kết quả cho thấy heo khỏe mạnh, hồng hào, ít bị bệnh, ăn ngủ tốt, mẫu mã đẹp, mùi hôi chuồng trại giảm đáng kể. Thịt heo thơm ngon, ngọt, giòn, khi nấu ít ra nước, nước luộc thịt trong, rất ít bọt (kết quả do người tiêu dùng đánh giá trong cuộc hội thảo do Trạm Khuyến nông thị xã Bình Long tổ chức). Thông qua bán trực tiếp tại cửa hàng nên mỗi con heo ngoài tiền lãi từ chăn nuôi, gia đình anh Bảo có lãi thêm 500.000 đồng.

Do kiểm soát chặt chẽ quy trình kỹ thuật chăn nuôi (nhất là chất cấm, hóc môn tăng trưởng, dư lượng kháng sinh), chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học, tiêu chuẩn VietGAHP; vì sức khỏe, lợi ích của người tiêu dùng, giá bán không cao hơn giá thị trường, truy xuất nguồn gốc nên thịt heo của anh được người tiêu dùng tin tưởng. Lượng khách hằng ngày càng tăng, một số công ty, siêu thị, trường mầm non cũng ký thu mua ổn định. Giữa năm 2018 trở đi, giá heo thịt ổn định ở mức cao, nghề nuôi heo và cửa hàng đã khẳng định được chỗ đứng, cạnh tranh được với thị trường bán lẻ. Cuối năm 2018, cùng với hợp tác xã, trang trại của gia đình anh Bảo được cấp chứng nhận đạt chuẩn VietGAHP, an toàn dịch bệnh.

TỰ TIN NUÔI HEO GIỮA “BÃO” DỊCH TẢ…

Đang tạm bằng lòng với thành quả đạt được thì “bão” dịch tả heo châu Phi ập đến, anh Bảo như ngồi trên đống lửa. Do bản lĩnh, kinh nghiệm được tôi luyện từ khó khăn, thử thách trước đây nên anh bình tĩnh hằng ngày cập nhật thông tin, kiến thức để có biện pháp phòng, chống đồng bộ, hiệu quả nhất. Trước tiên, anh mua lưới che kín xung quanh trại để ngăn côn trùng, vật trung gian truyền bệnh, tiêm vắc-xin đầy đủ, tăng cường chăm sóc nuôi dưỡng, mua thêm loại men sinh học cao cấp nhập khẩu từ Mỹ với giá 1 triệu đồng/kg để tăng sức đề kháng cho heo. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ chất lượng nguồn thức ăn, nước uống, nguyên liệu đầu vào, cách ly tất cả dụng cụ, con người, phương tiện… ra vào trại. “Vì sức khỏe đàn heo, mấy tháng này vợ, chồng, con cái cũng bị “cách ly”. Vợ có trách nhiệm “ôm” đàn heo; chồng bán hàng và chăm sóc 3 đứa con; vợ chồng, con cái chỉ nói chuyện với nhau qua điện thoại” – anh Bảo chia sẻ. Để đảm bảo an toàn tuyệt đối, “nội bất xuất, ngoại bất nhập”, hằng ngày anh xịt sát trùng, rải vôi đúng kỹ thuật, liều lượng ở tất cả lối đi, nhà kho, xe vận chuyển heo, cám, vệ sinh, khử trùng sạch sẽ các dụng cụ…

Với việc chủ động, quyết liệt trong phòng chống nên đến nay đàn heo của gia đình anh vẫn an toàn, mặc dù xung quanh trại và các xã, phường trên địa bàn thị xã Bình Long đã xuất hiện dịch tả heo châu Phi từ tháng 7-2019.

Do dịch tả heo châu Phi nên thị trường cung không đáp ứng cầu. Với giá heo thịt hiện nay 60.000 đồng/kg, gia đình anh có lãi trung bình 3.500.000 đồng/con heo 100kg. Mỗi tháng xuất chuồng khoảng 80-100 con heo thịt, thu về gần 300 triệu đồng. Những tháng cuối năm dự báo lượng heo thịt sẽ khan hiếm, song anh cũng không tăng đàn vì quy mô chuồng trại và con giống đã cố định, chỉ tập trung chăm sóc, nuôi dưỡng để phòng chống dịch, bảo vệ đàn heo.

Đây là mô hình đầu tiên, cũng là duy nhất tại Bình Phước nói chung và Bình Long nói riêng thực hiện được chuỗi khép kín từ sản xuất và cung ứng đến tận tay người tiêu dùng. Không qua bất cứ khâu trung gian nào nên phần lợi nhuận của thương lái chia đều cho người chăn nuôi và người thụ hưởng, giúp người đi chợ phân biệt được thịt heo an toàn với thịt heo bán ở chợ truyền thống. Chuỗi sản xuất khép kín này giúp người chăn nuôi, người tiêu dùng thay đổi thói quen, tập quán sản xuất và sử dụng sản phẩm; đồng thời là tiền đề để xây dựng chuỗi liên kết các thực phẩm khác trên địa bàn thị xã Bình Long, là mô hình điểm để người chăn nuôi học tập và nhân rộng, giúp nghề nuôi heo tiếp tục ổn định, phát triển.